Tarih Yolu Tarih Dersleri İçin Kaynak Site
Coğrafi Keşifler, Rönesans ve Reform hareketleri Avrupa’nın ekonomik, sosyal, siyasal, kültürel, sanatsal, bilimsel, dinsel ve düşünce yapısını etkilemişti. Bunun sonucunda skolâstik düşünce yıkılarak bilgiye ulaşma ve kullanmada akıl, deney ve gözlem yöntemi önem kazanmıştır. Bu sebeple XVII. yüzyıla Akıl Çağı, XVIII. yüzyıla Aydınlanma Çağı denmiştir.
Aydınlanma Çağı
Aydınlanma aklın, bilimin ve özgür düşüncenin önündeki engelleri kaldıran düşünce şekline denir. XVII ve XVIII. Yüzyıldaki felsefe ve bilim alanındaki gelişmeler Avrupa’nın “Aydınlanma Çağı’na” girmesine ortam hazırlamıştır. Aydınlanmacı düşünürler, akıl, deney ve gözlemi ön plana çıkartarak Avrupa’da bilim ve teknolojinin önünü açtılar.
Sanayi İnkılabı ve Sonuçları
Yeni buluşların üretime uygulanması ve buhar gücüyle çalışan makinelerin yapılmasıyla her türlü üretim faaliyetlerinde insan gücünün yerini makine gücünün almasına Sanayi İnkılabı denir.
İlk defa İngiltere’de başladı. Sanayinin hammaddeleri olan taş kömürü ve demirin İngiltere’de olması, sömürgelerinde ham madde ve pazar imkanlarının olması Sanayi İnkılabının İngiltere’de başlamasında etkili olmuştur. Sanayi İnkılabı sonucunda;
- Sanayileşen Avrupa devletleri dünya politikasında ağırlık kazandılar.
- Üretim arttı. Seri üretim başladı.
- Demir yolları kuruldu, buharlı gemilerle ulaşım sistemi gelişti.
- Pazar ve hammadde sorunu ortaya çıktı. Sömürgecilik hız kazandı.
- İşçi sınıfı oluştu, işçi hakları gündeme geldi. Çalışma saati kavramı oluştu.
- Köyden kente göç arttı, şehirlerde sorunlar ortaya çıktı. (Sağlık, barınma vb.)
- Fazla üretim sonucu ticaret gelişti.
- İmalathanelerin yerini fabrikalar aldı.
Sanayi İnkılabının Osmanlı Üzerindeki Etkileri
- İngiliz dokumalarının Osmanlı ülkesine girmesi, Osmanlı dokuma tezgahlarının kapanmasına yol açtı. Bu durum işsizliğin artmasına neden oldu.
- Osmanlı Devleti Avrupa Devletlerinin siyasi baskısı yanında 19. Yüzyılda ekonomik işgale de uğradı.
- Osmanlı ile Avrupa Devletleri arasındaki güç dengesi Osmanlı aleyhine bozuldu.
- Osmanlı Devletinin ekonomik bakımdan Avrupa’ya bağlılığı arttı.
- Osmanlı Devleti kapitülasyonların da etkisiyle açık pazar haline geldi.
Avrupa’da Sömürgeciliğin Gelişimi
Kavram Bilgisi: Büyük devletlerin gelişmemiş ülkeleri ve milletleri siyasi ve ekonomik olarak himayelerine almaları ile bu bölgelerin yer altı ve yer üstü kaynaklarını istedikleri gibi kullanmasına, o milletin değerlerini zor kullanarak değiştirmesine sömürgecilik denir.
Sömürgecilik Coğrafi Keşiflerden sonra Avrupa Devletlerinin Uzak Doğu zenginliklerini Avrupa’ya taşımaları ile başladı. Sanayi İnkılabı, XIX. Yüzyılda Avrupa’da hammadde, Pazar ve işgücü ihtiyacını artırdı. Bu durum sömürgecilik faaliyetlerinin yaygınlaşmasına yol açtı.
Avrupa Devletleri askeri güçleri sayesinde Asya, Amerika ve Afrika’da sömürgeler meydana getirdiler. Dünyanın yüzde seksen beşe yakını sömürge haline geldi.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.
