UZAKDOĞU’DA YENİ BİR GÜÇ: JAPONYA

• Uzakdoğu’da adalar ülkesi olan Japonya, 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar derebeylik (feodal) sisteminin hâkim olduğu, dış dünyaya kapalı bir ülkeydi.

• Şogun adı verilen ordu komutanı bu derebeylerin en güçlüsünden seçiliyordu. Asıl güç Şogun’un elindeydi. İmparator sembolik olarak devletin başındaydı.
• Batılı devletler ticari gerekçelerle Japonya’yı zorlamaya başlamasıyla 1854’te Batılı devletlerle ticari anlaşmalar yapıldı. Bu ülkede tepkiyle karşılandı ve Şogun yönetimi, ülke üzerindeki etkisini kaybetti.

NOT: Japonya’nın Batıya açılmasında ABD etkili olmuştur.

1867’de genç yaşta tahta geçen İmparator Mutsuhito, Japonya’yı batıya açacak köklü ve kalıcı reform süreci başlattı. Bu döneme “Meiji Restorasyonu” (Aydın Hükümet Dönemi) denir. Ancak bu reformlar, halk ve samuraylar tarafından tepkiyle karşılandı. Hükümetin kararlı adımlarıyla reformlar hayata geçti.

  Meiji Restorasyonu döneminde yapılan yenilikler ise şunlardır:

• 1868’de feodal düzen yıkılarak Batı tarzı hükümet kuruldu.
• Hukuk düzeni, Prusya-Alman modeline göre yeniden düzenlendi.
• Eğitim alanında yapılan yenilikler sonucu yüksek bir okuryazarlık oranına ulaşıldı.
• Takvim değiştirildi.
• Giyim kuşamda Batı örnek alındı.
• Çağdaş bir bankacılık sistemi oluşturuldu.
• Çağdaş düzenli ordu kuruldu, Prusya’dan uzmanlar getirildiği gibi Japon subaylarda eğitim için Avrupa’ya gönderildi, , İngiltere’den de donanma kurulmasında faydalanıldı.
• Dışarıdan çağdaş silahlar satın alınırken yerli bir silah sanayisi de kuruldu.
• Ulaşım ve haberleşmeye önem verildi. Demir yolları ve telgraf hatları döşendi.

Gerçekleştirilen bu reformlarla kısa sürede gelişen Japonya XIX. Yüzyılın sonlarında güçlü ve zengin devlet hâline geldi.

Hızla sanayileşen Japonlar hammaddeye duydukları ihtiyacı karşılamak için Asya kıtasına doğru yayılmacı bir politika izlemeye başladı.

• Çin’in yönetimindeki Kore’yi ele geçirmese de, Batılı devletler ve Rusya’nın tepkisi nedeniyle elde ettiği toprakları Çin’e geri verdi.
• Çin toprakları Japonya ve Rusya arasında rekabet alanı hâline geldi. Rusya ile Japonya arasında 1904-1905 savaşı çıktı. Rusya bu savaşta yenilerek Çin ve Kore üzerindeki etkisini kaybetti. Japonya bir süre sonra Kore’yi topraklarına katarken Rusya ve Çine karşı elde ettiği başarılarla Uzak Doğu’da yeni bir güç olarak ortaya çıktı.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.