Balta Limanı Antlaşması

1838 Balta Limanı Antlaşması

Mısır Sorununda İngiltere’nin desteğini almak isteyen Osmanlı Devleti İngiltere ile Balta Limanı Ticaret Sözleşmesini imzalamıştır.

1838 Balta Limanı Antlaşması Maddeleri

• İngiliz tüccarlar, Osmanlı ülkesinde her türlü malın alım satımını yapabilecek. ( Not: Önceden iç piyasaya girme hakları yoktu.)
• İngiliz tüccarlar, iç ticarette yerli tüccarlardan fazla vergi ödemeyecek.
• Yabancı mallar Boğazlardan serbestçe geçebilecek.
• İngilizlerden mal alım ve nakli için belge istenmeyecek.
• Antlaşma sürekli olacak ve tüm Avrupa Devletleri yararlanabilecekti.

1838 Balta Limanı Antlaşması Önemi

Bu antlaşma ile yabancı mallar Osmanlı pazarlarına hakim olmuştur. Osmanlı Devleti’nin ekonomik yönden dışa bağımlılığı artmış Avrupalı Devletlerinin iç pazarı haline gelmiştir. Yerli tüccar yabancı tüccarlarla rekabet edememiş ve kepenk kapatmak zorunda kalmıştır.

Balta Limanı Antlaşması’nın Osmanlı ekonomisine etkileri nelerdir?

– Balta Limanı Antlaşması’yla iç ve dış ticaretteki sınırlamalar kaldırılmış ve yabancı malların ülkeye kolayca girişine imkân sağlamıştır. Buna karşın yerli malların dışarıya çıkarılması kolaylaşmıştır. Bu sebeple Osmanlı Devleti’nin bağımsız ticaret siyaseti izleyebilme seçeneği de ortadan kalkmıştır.

– Balta Limanı Antlaşması yabancı tüccarlara vergi muafiyeti getirirken yerli tüccarlar vergi ödemeye devam etmiştir. Böylece Osmanlı pazarları geniş ölçüde yabancıların denetimine geçmiş ve Avrupa’yla girilen rekabet karşısında Osmanlı esnafı faaliyetlerini durdurmak zorunda kalmıştır.

– Balta Limanı Antlaşması’nda gümrük vergilerinin düşük tespit edilmesi ve ek vergi konulamaması nedeniyle Osmanlı Devleti, gümrük gelirlerinde önemli kayıplar yaşamıştır. 1853-1856 yılları arasındaki Kırım Savaşı’nın masrafları da eklenince devlet dış borçlanmaya başvurmak zorunda kalmıştır.

Balta Limanı Antlaşması hangi padişah döneminde yapılmıştır?

Büyük Britanya’ya ticari bakımdan büyük ayrıcalıklar veren bir ticaret konvansiyonunu Baltalimanı‘nda devlete ait olan yalıda imzaladı. Konvansiyon 8 Ekim 1838’de Kraliçe Viktorya, bir ay sonra da Sultan II. Mahmut tarafından onaylandı.