Sivas Kongresi  (4 – 11 Eylül 1919)

Kongrenin toplanma amacı nedir? (Sivas Kongresinin Toplanma Nedenleri)

• Milli güçleri birleştirmek.
• Yapılacak olan mücadeleyi tek merkezden yönetmek.
• Milletin geleceği için alınacak kararlara ulusça katılmak. (Temsilciler yoluyla)

Sivas Kongresi Öncesindeki Gelişmeler ve Yaşanan Sorunlar

İstanbul hükümeti ve işgal güçlerinin engellemeleri sonucu kongreye beklenildiği kadar üye katıla­madı. ( 38 kişi katıldı. )

Ali Galip Olayı

Elazığ valisi Ali Galip’in kongrenin toplanmasını engellemekle görevlendirilmiş ancak başarılı olamamıştır.

Başkanlık Sorunu

Mustafa Kemal kongreye başkan seçil­mek istenmediyse de; uzun tartışmalar sonucunda Mustafa Kemal kongre başkanı seçildi.

Mandaterlik Sorunu

Delegelerin büyük bir çoğunluğu ABD manda­sını savundu. Fakat Mustafa Kemal, ABD mandası­nın Türk milleti için uygun olmadığını delegelere anlatıp kabul ettirince; ABD mandası da kesin ola­rak reddedildi.

Padişaha Bağlılık Sorunu

Üyelerden bazıları padişaha telgrafla bağlılıklarını bildirme teklifinde bulunmuşlar ancak yapılan görüşmeler neticesinde bu teklif kabul edilmemiştir.

İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal ve kongreye katılanlar için tutuklama kararı çıkardı.

Alınan Kararlar:

• Milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti altında toplanmıştır.

Yorum:

a) Birlik ve beraberlik sağlanmıştır.

b) Cemiyetler bölgesel olmaktan çıkarak ulusallaş­mıştır.

c) Milli Mücadelenin tek elden yönetilmesi kolaylaşmıştır.

• Osmanlı hükümeti bir dış baskı karşısında vatanın her hangi parçasını terk ve ihmal etmek zorunda kalırsa; halife ve saltanatın, vatan ve milletin ko­runmasını sağlayacak her türlü tedbir alınmıştır.
• Manda ve himaye düşüncesi bir daha gündeme getirilmemek üzere reddedilmiştir. (son kez ve kesin olarak)
• Bağımsızlığımızı zedelememek şartı ile dış yardım alınabilir.
• Erzurum Kongresinde alınan “Temsil Heyeti doğu illerinin tamamını temsil eder” kararı yerine “Temsil Heyeti tüm yurdu temsil eder” kararı alınmıştır. Mustafa Kemal başkanlığında tüm yurdu temsil edecek şekilde yetki alanı genişletilen Temsil Heyetinin üye sayısı 15’e çıkarılmıştır.
• Temsil Heyeti tarafından Ali Fuat Cebesoy  Batı cephesi komutanlığına tayin edildi.

Yorum:

a) Heyet-i Temsiliye ilk defa hükümet gibi yürütme yetkisi kullanmıştır.

b) Batı cephesinin oluşturulması için ilk adım atıldı.

• İrade-i Milliye Gazetesinin çıkarılmasına karar verildi.

Yorum:

a) Milli Mücadelemizin haklılığını basın yayın yolu işgalcilere anlatmak için.

b) İşgalcilere karşı milli bir direniş oluşturmak için.

• Damat Ferit Paşa hükümetinin iş başından uzaklaştırılmasına kadar İstanbul ile ilişkilerin kesildiği bildirildi.

Yorum:

a)Bu karardan yaklaşık yirmi gün sonra Damat Ferit Paşa hükü­meti istifa ederek yerine Ali Rıza Paşa hükümeti geldi. Bu durum Sivas Kongresinin olumlu bir sonucudur ve Milli Müca­delecilerin İstanbul karşısında güçlendiğini gösterir.

Sivas Kongresinin Önemi (Sivas Kongresinin Değerlendirilmesi)

* Tüm cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilmiş, milli birlik ve beraberlik büyük oranda sağlanmıştır.

* Kongreler dönemi sona ermiştir.

* Misak-ı Millinin esasları belirlenmiştir.

* Temsil Heyeti bütün vatanı temsil eder hale gelmiştir.

* Mustafa Kemal Kurtuluş Mücadelesinin lideri olarak benimsenmiştir.

* Tam bağımsızlık ve milli egemenlik ilkeleri temel prensip olarak kabul edilmiştir.

* Mandacılık kesin olarak reddedildi.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.