11. Sınıf Tarih Dersi 1. Ünite Ders Kitabı Cevapları

Merhaba değerli öğrencilerimiz, bu yazımızda “11. Sınıf Tarih Dersi MEB Yayıncılık 1. Ünite Ders Kitap Cevaplarını” paylaşacağız. Tarih ders kitabımızda 1. ünitemizin adı, ” Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti (1595-1774)”. Sizlerden isteğimiz öğrenmede kalıcılığı sağlamak için soruların cevaplarını önce kendiniz cevaplayın sonra araştırın, araştırmalarınız sonucu bulduklarınızı karşılaştırın ve anlayarak yazıya geçirin. Unutmayın buradan ya da herhangi bir yazıdan olduğu gibi alıp yazmak kalıcı öğrenmeyi sağlamaz.

11.Sınıf Tarih Ders Kitabı 1. Ünite Cevapları tarih öğretmenimiz tarafından özenle hazırlanmıştır.

11.Sınıf MEB Yayınları Tarih Ders Kitabı 1. Ünite Cevaplarını aşağıdaki yazımızda bulabilirsiniz.

11. Sınıf Tarih Dersi 1. Ünite Ders Kitabı Cevapları Sayfa 12

 Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti (1595-1774) – Kavramlar

Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti (1595-1774) – Hazırlanalım

Osmanlı Devleti, XVII. yüzyılda hangi devletlerle mücadele etmiştir?

* Venedik

* Avusturya

* Rusya

* İran

* Lehistan

Avrupa’daki mezhep savaşlarının, Osmanlı Devleti’nin Batı siyasetine etkileri nelerdir?

Otuz Yıl Savaşları’nın, Osmanlı açısından kârlı olduğu söylenebilir. Bu dönemde Osmanlı Devleti, gerek isyanlar gerekse de İran ile sorunlar yaşamasına rağmen, Avrupa yönünden herhangi bir dış tehdit algılamamıştır. Otuz Yıl Savaşları’nda Kutsal Roma İmparatorluğu’nun başarısızlığa uğraması ve güç kaybetmesi, Avrupalı milletlerin açlık, sefalet ve hastalıklarla mücadele ediyor olmasına karşılık Osmanlı Devleti bu meselelerin dışında kalmış, fırsatları değerlendirememiştir.

Fransa’da binlerce Kalvenist 1572’de kıyıma uğrarken Osmanlı Devleti Fransa’ya verilen kapitülasyonları kaldıracağını bildirerek olayları protesto etmiştir.  

Sömürgeciliğin ortaya çıkışına etki eden unsurlar nelerdir?

* Doğu’nun zenginliklerine ulaşma isteği

* Bilimsel ve teknik alanda yaşanan gelişmeler

* Coğrafi Keşifler

* Alternatif ticaret yollarının bulunması

* Hammadde ve pazar arayışları

* Üretim artışları

* İnsan gücü ihtiyacının artması

* Hıristiyanlığı sömürülen ülkelerin yerlilerine kabul ettirmek.

Osmanlı ve Safevi Devleti arasındaki mücadelelerin nedenleri nelerdir?

* Safevi Devleti’nin kuruluşundan itibaren Osmanlı şehzadelerini kışkırtması, 

* İpek Yolu üzerinde denetim kurması,

* Osmanlı Devleti aleyhine ittifaklara girmesi,

* Şiilik propagandası yapması,

* Safevi Devleti’nin, XVI. yüzyıl sonlarından itibaren Karadeniz kıyılarına çıkmak için tüm Kafkasya’yı ve Batı Türkistan’ı ele geçirmek isteyen bir politika gütmesine karşılık Osmanlı Devleti’nin, Kafkasya’yı ele geçirerek Hazar Denizi’ne ulaşmayı ve böylece hem Rusya’nın güneye inmesini hem de Safevilerin Kafkasya’ya ve Batı Türkistan’a doğru yayılmasını engellemek istemesi. Bu sayede Osmanlılar, Rus ve Safevi tehditlerini ortadan kaldırarak devletin bütünlüğünü korumayı amaçlamıştır.

11. Sınıf Tarih Dersi 1. Ünite Ders Kitabı Cevapları Sayfa 44

Zitvatorok Antlaşması’nın, Osmanlı Devleti’nin Batı siyasetinde meydana getirdiği etkiler nelerdir?

Zitvatorok Antlaşması, Osmanlı Devleti’nin Batı siyasetinde:

-Osmanlı Devleti’ne dış politikada prestij kaybettirmesi,

-Macaristan’da toprak kazanma amaçlarından vazgeçmesi,

-Avusturya’nın ödemek zorunda olduğu vergilerin kaldırılması,

 -Avusturya’nın büyük devlet seviyesine çıkması,

-Osmanlı Devleti’nın protokol üstünlüğünün sona ermesi,

-Avrupa diplomasisinde mütekabiliyet esası,

-Batı’daki askerî yapıda meydana gelen teknik değişimleri üstünlüğünün anlaşılması gibi etkiler meydana getirmiştir.

Karlofça Antlaşması, Osmanlıların siyasetinde ne gibi değişikliklere neden olmuştur?

-Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması’ndan sonra Avrupalılar için tehlike olmaktan çıkmaya başlamıştır.

– Osmanlı Devleti daha önceki dönemlerde önem vermediği İngiltere, Hollanda ve Fransa gibi Avrupalı devletlerin siyasetlerinin etkisinde kalmaya başlamış ve denge siyaseti izlemek zorunda kalmıştır.

-XVII. yüzyıldan sonra Protestanlar arasında da Haçlı zihniyeti zayıflamış ve İngiltere, İsveç, Hollanda gibi devletler; Osmanlılarla iyi ilişkiler kurma politikası izlemiştir.

-Osmanlı Devleti, dönemin durum ve şartlarını menfaatleri doğrultusunda gözeterek konjonktürel ittifaklar kurmuştur.

-Osmanlı Devleti’nin Karlofça’da kaybettiği toprakları geri alma düşüncesi 1718 Pasarofça Antlaşması’na kadar devam etmiştir.

Sömürgeciliğin yaygınlaşmasında etkili olan gelişmeler nelerdir?

-Coğrafi Keşifler sonucunda Portekizliler ve İspanyollar yeni yerler ve deniz yolları keşfederek sömürgeler oluşturmaları,

-XVI. yüzyılda İngiltere, Hollanda ve Fransa gibi deniz güçleri, okyanuslardaki faaliyetlerini sürdürmek ve geliştirmek için büyük paralar harcamaya başlamaları,

-XVI. yüzyıl sonunda iyi silahlanmış ve ekonomik yönden desteklenmiş okyanus denizciliği, Avrupa siyaseti üzerinde büyük bir etki meydana getirmeleri,

-İngiltere ve Hollanda’nın  XVII. yüzyılda  Doğu Hindistan Şirketleri’ni kurarak İngiliz  ve Hollanda sömürgeciliğini geliştirmeleri sayılabilir.

Rusya’nın Küçük Kaynarca Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nden elde ettiği çıkarlar hangileridir?

1774’te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı Devleti’nin imzaladığı en ağır antlaşmalardan biri olmuştur. Bu anlaşma ile Ruslar;

-Kırım’ın Osmanlı Devleti’yle olan bağlılığına son vermiş, Kırım’ı müstakil bir hanlık hâline getirmiş ve böylece Kırım, Osmanlı Devleti’nin himayesinden çıkmış,

-Rus ticaret gemileri boğazları kullanacak, Karadeniz ve Akdeniz’de serbestçe dolaşabilecek,

– Ruslar, diğer devletlere verilen imtiyazlardan istifade edecek, gerekli yerlerde konsolosluklar açabilecek,

-Rusların İstanbul’da daimî bir orta elçi bulundurmasına ve bir Ortodoks Kilisesi inşasına izin verilmiş ayrıca Rusya bu kilisenin himayesini üstlenmiş,

-Ruslar, kutsal yerleri serbestçe ziyaret edebilmiş,

-Osmanlı Devleti Ruslar’a   4,5 milyon ruble tazminat ödemiştir.

TEST SORULARI

1-) XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin fetih politikalarında yavaşlama görülmesinde

I. güçlü devletlerle komşu olunması,

II. denizlerde üstünlüğün kaybedilmeye başlanması,

III. Avrupa’da, Protestanlık hareketlerinin başlaması

durumlarından hangileri etkili olmuştur?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) Yalnız III

D) I ve II

E) I, II ve III 

2-) XVI. yüzyıl sonlarında Osmanlı Devleti’nin Habsburglarla giriştiği mücadeleler uzun sürmüş ve bu mücadelelerde Osmanlı Devleti bütün gücünü kullanamamıştır.

Bu durumun yaşanmasında aşağıdaki devletlerden hangisi etkili olmuştur?

A) Rusya

B) Safevi

C) Venedik

D) Fransa

E) İngiltere 

3-) Aşağıdaki devletlerden hangisi Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyılda diplomatik düzeyde ilişki kurduğu devletlerden biri değildir?

A) İsveç

B) Hollanda

C) Safevi

D) Rusya

E) Lehistan 

4-) Safevi Şahı I. Abbas, Osmanlılara karşı üstünlük sağlayabilmek için;

I. ordusunu ateşli silahlarla takviye etmesi,

II. Avrupalı devletlerle ittifak arayışlarına girmesi,

III. Osmanlı askerî teşkilatını örnek alması

durumlarından hangilerini uygulamıştır?

A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

E) I, II ve III 

5-) Osmanlı padişahının, Zitvatorok Antlaşması’yla artık Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’ndeki iddialarından vazgeçtiğini;

I.  Avusturya Kralına Caesar unvanının kullanılması,

II. savaş sırasında taraflarca kazanılan toprakların kendilerinde kalması,

III. Habsburgların yıllık vergi ödemeyecek olması,

IV. Eğri, Kanije ve Estergon kalelerinin Osmanlı Devleti’nde kalması

durumlarından hangilerini kanıtlar niteliktedir?

A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

E) II, III ve IV 

6-) Osmanlı ordusunun II. Viyana Kuşatması’nda bozguna uğramasında aşağıdaki durumlardan hangisi etkili olmamıştır?

A) Osmanlı’nın ateş gücünün yetersiz olması

B) Avusturya’ya destek gelmesi

C) Viyana’nın konumu nedeniyle kuşatmanın zorlaşması

D) Osmanlı ordusunda disiplin sorunları yaşanması

E) Kutsal İttifak’ın kurulması 

7-) Aşağıdakilerden hangisi Westphalia Antlaşması’nın sonuçlarından biri değildir?

A) Papanın etkinliği azalmıştır.

B) Augsburg Antlaşması hükümleri yenilenmiştir.

C) ​​​​​​Kutsal Roma İmparatorluğu hukuken parçalanmıştır.

D) Avrupa’daki kaos ortamı sona ermiştir.

D) Avrupa’daki kaos ortamı sona ermiştir.

E) Almanya Protestan ve Katolik olmak üzere ikiye ayrılmıştır. 

😎 XVII. yüzyılda okyanusa ve Akdeniz’e kıyısı olan Avrupalı devletler, uyguladıkları stratejilerle denizlerde ticari ve askerî faaliyetlere girişmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu faaliyetlere girişen devletlerden biri değildir?

A) Hollanda

B) Fransa

C) İspanya

D) Venedik

E) İngiltere

9-) Osmanlı Devleti’nin denizlerdeki hâkimiyetinin sona ermesinde;

I. donanmada kadırgadan kalyona geçilmesi,

II. Batı gemiciliğindeki teknolojik gelişmelere uzak kalınması,

III. siyasi hedeflere kara kuvvetleriyle ulaşılabileceği düşüncesi

durumlarından hangileri etkili olmuştur?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) Yalnız III

D) I ve II

E) II ve III

10-) 1711 yılında imzalanan Prut Antlaşması ile Ruslar, işgal ettikleri topraklardan geri çekilecek, İstanbul Antlaşması sonrası yaptığı kaleleri ve istihkâmları yıkacaktı.

Buna göre;

I.  İstanbul Antlaşması’yla kaybedilen yerler geri alınmıştır.

II. Karlofça Antlaşması ile kaybedilen yerlerin geri alınabileceği düşüncesi güç kazanmıştır.

III. Rusların Karadeniz’e inmesi önlenmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

E) I, II ve III

11. Sınıf Tarih Dersi 1. Ünite Ders Kitabı Cevapları Sayfa 46

Aşağıdaki soruları “Balkanlara Seyahat” metninden hareketle cevaplayınız.

1. Yazar hangi antlaşmadan bahsetmektedir?

26 Ocak 1699 Karlofça Antlaşması’ndan bahsetmektedir.

2. Bu antlaşmanın sadece Osmanlı’nın değil Avrupa tarihinin en önemli antlaşmalarından biri olmasının nedenleri nelerdir?

Papanın çabalarıyla Avusturya, Lehistan, Rusya, Venedik ve Malta olmak üzere Osmanlı devletine karşı kutsal ittifakın başarısı olan bu savaş Osmanlı Devleti  ve Avrupalılar için yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Özellikle Macaristan’ın Osmanlı Devleti’nin elinden gitmesi ile Orta Avrupa egemenliği son bulmuş, Avrupalılar saldırıya geçmişlerdir.

3. Antlaşmanın yapıldığı Sremski Karlovci’deki büyük çadırın yerine bir kilise inşa edilmesinin nedenleri nelerdir?

Osmanlı Devleti’ne karşı başarı gösteren Kutsal İttifak ordularının Papanın girişimleri ile biraraya gelmiş olması ile 2. Viyana’dan sonra Avrupalıların Türkleri Avrupa topraklarından atma umudunu arttırmıştır. Osmanlı Devleti tüm Avrupalı devletler tarafından da İslâm’ ın bayraktarı olarak görüldüğünden maddî kayıpların yanı sıra manevî ve prestij kaybı da büyük olmuş, Hristiyanların birlikte iken “Hilal”e karşı zaferi vurgulanmak istenmiş, bu nedenle antlaşmanın imzalandığı çadırın yerine kilise inşa edilmiştir.

4. Çadırın yerine yapılan kilisenin doğu kapısının örülerek Türklerin bir daha bu kapıdan girmemesinin niyaz edilişinin nedenleri neler olabilir?

Türklerin Avrupa topraklarındaki ilerleyişinin durması isteklerini bu şekilde dile getirmişlerdir.

6.Yazar Saraybosna’yı niçin Bursa’ya benzetmiş olabilir?

* İklimi,

* Doğası, yerşekilleri, bitki çeşitliliği,

* Halkın yaşantısı, Türk- İslam kültür ve medeniyetinin etkileri,

* Farklı dinlerden ve kültürlerden insanların barış ve huzur içerisinde bir arada yaşayabilmesi,

* Şehrin Osmanlı eserleriyle bezenmiş görüntüsü,… gibi daha pek çok özelliğe bakarak Saraybosna’da Bursa’yı görmek mümkündür.

7. Sırbistan’ın, Osmanlı tarihinin en muhteşem sahifeleri ile dolu olmasının nedenleri nelerdir?

Balkan yarımadasında bulunan Sırbistan kuzeyde Macaristan, doğuda Romanya ve Bulgaristan, güneyde Makedonya ve Kosova, güneybatıda Karadağ, batıda Bosna-Hersek ve Hırvatistan ile komşudur. Tüm bu şehirler için Osmanlı hükümdarları sayısız mücadeleler vermiş, kazandığı zaferlerin yanı sıra kaybettiği mücadeleler de olmuştur. Bölge sadece Osmanlı Devleti için değil, aynı zamanda Avusturya ve Almanya başta olmak üzere pek çok Avrupalı devlet için de büyük önem taşımaktaydı.

8. Yazarın Tuna Nehri’ni çağdaş Türk tarihinin akıp geçtiği önemli bir podyuma benzetmesinin gerekçeleri neler olabilir?

Tuna Nehri boyunca önemli mücadelelerin gerçekleştiğini vurgulamak için Ortaylı, Tuna boylarını çağdaş Türk tarihinin akıp geçtiği önemli bir podyuma benzetmiştir.

11. Sınıf Tarih Dersi 1. Ünite Ders Kitabı Cevapları Sayfa 47

IV. Murad’ı diğer padişahlardan farklı kılan özellikler nelerdir?

Askerin başında savaşa katılan Osmanlı padişahları arasında yer alan IV. Murad, ilim öğrenmekteki sürati, planlı yaşayışı, spor ve silah talimlerindeki başarısı, atik ve çevikliği, çabucak serpilip yetişmesi ile dikkati çekti. Hüsamzade, Sarı Solak ve Hacı Süleyman efendilerden ok satmayı, Cündî Halil Paşadan ata binmeyi öğrendi. Zekeriyazade Yahya Efendi gibi zamanın önde gelen âlimlerden fıkıh dersleri aldı.

Zaman zaman halkın içine girer, değişik kıyafetlerle onların sohbetlerini dinlerdi. Halkın derdini halktan bir kimse olarak yerinde incelerdi, insanların kimden nasıl zarar gördüğünü, zulüm merkezlerini tek tek tespit etti.

Avrupa baştanbaşa istihbarat ağı ile örülmüştü. Avrupalıların en gizli sırları, Osmanlı sarayına günlük ulaşıyor, yabancı diyarlarda âdeta kuş uçurtulmuyordu. 

IV. Murad devlet erkânına ve hatta ulemaya karşı sert davranmasına rağmen adil davranmayı da kendisine şiar edinmişti. Mesela, seferler sırasında halka zulmedenlere göz açtırmadığı gibi, halktan parasız bir şey alınmamasını da emretmiştir. Ayrıca kadıların hakkaniyet üzere hüküm vermelerini de öğütlemiştir. Güçlü bir iradeye ve hafızaya sahipti. Her şeyi öğrenmek ister, devlet işlerine tam manasıyla hâkim olmak için her şeyden şüphe ederdi.

Arapça ve Farsça bilen IV. Murad yüksek bir edebî kabiliyeti olmamakla birlikte Murâdî mahlasıyla şiirler yazmış, mûsikiyle ilgisi besteler yapacak düzeye ulaşmış, kimden öğrendiği bilinmemekle beraber özellikle ta‘lik hattını güzel yazmış, siyasî gayeleri için kullanmak istemiş olsa bile zamanının tartışma konularıyla uğraşmaya özenmiştir.

İlim alanındaki çalışmaları da yakından takip etmiş, dünyada ilk defa olarak uçuş denemesi yine onun zamanında İstanbul’da yapılmış; rivayete göre Hezarfen namıyla maruf Ahmed Efendi, Galata Kulesi’nden Üsküdar’a kuvvetli bir lodos rüzgârıyla uçmuştur. Yine dünyada ilk defa olarak fişek usulü ile füze tecrübesi de Hasan Çelebi namındaki bir Türk sanatkârı tarafından tecrübe edilmiş ve barut macunu kullanılarak imal edilmiştir. Bu iptidai füzenin muharebelerde kullanılması kendisine teklif edilen padişahın, çok adam kırdıracağını, bunun ise zulüm ve günah olduğunu söyleyerek reddettiği rivayet edilir.

2. “Musikişinas” ne demektir?

Mûsikîyi bilen, mûsikiyle uğraşan kimse demektir.

3. IV. Murad’ın vesayet altında bulunmasının sebepleri neler olabilir?

Amcasının rahatsızlığı nedeniyle devlet idaresinde beliren karışıklığı gidermek için başta Sadrazam Kemankeş Ali Paşa ile Şeyhülislâm Zekeriyyâzâde Yahyâ Efendi bulunduğu halde ileri gelenler tarafından I. Mustafa’nın tahttan indirilmesine karar verildiğinde on yaşında, küçük yaşta olması nedeniyle annesi Kösem Sultan’ın tesiriyle saltanatının ilk yıllarında idare daha çok annesinin etkisi altındaki devlet adamlarının elinde kaldı.

4. Bu dönemde çok sayıda âlim, şair ve tarihçi gibi şahsiyetlerin yetişmesinin sebepleri neler olabilir?

Saltanatı boyunca bilim, sanat ve edebiyatın gelişmesine önem vermiş, sanatı ve sanatçıyı korumuş, ilim adamlarının sohbetlerine katılmış, kendisi de “Muradî” mahlası ile şiirler yazmış bir hükümdar olduğu için döneminde çok sayıda âlim, şair ve tarihçi gibi şahsiyetler yetişmiştir. Bunlardan bibliyografya, tarih, coğrafya sahasında Katib Çelebi ve Vekayiname sahibi Topçular Kâtibi Abdülkadir, Ravdatü’l-Ebrar ve Zafernâme sahibi Karaçelebizade Abdülaziz, Tarih-i Gılmanî sahibi Mehmed Halife, teşkilat ve idare sahasında Koçi Bey, şâirlerden Nef’î, Azimzade Haletî Efendi başta gelir.

Aşağıdaki soruları “Köprülü Mehmed Paşa” metninden yola çıkarak cevaplayınız.

1. Köprülü Mehmed Paşa’nın sadrazamlığa getirilmesi, hangi yönden daha önce benzeri görülmemiş bir olaydır?

Köprülü Mehmed Paşa, 1656’da sadrazam olurken görevi kabul etmek için bazı şartlar ileri sürmüş ve pazarlık yapmıştı. Bu, Osmanlı tarihinde daha önce benzeri görülmemiş bir durumdu.

2. Köprülü’den önceki sadrazamların görevlerini tam olarak yerine getirememesinin nedenleri nelerdir?

Köprülü, daha önceki sadrazamların, askerin ve sarayın müdahalesinden dolayı iş yapamadığını biliyordu. Seleflerinden daha geniş yetkilere sahip olmadan devlette devam eden düzensizliği ortadan kaldıramaz ve Çanakkale Boğazı’nı abluka eden Venedikleri yenemezdi. Bunun için padişahtan sadece kendisinin kararlarının uygulanacağına dair söz aldı.

3. Köprülü Mehmet Paşa’nın tayin ve azilleri kendisinin yapmak istemesinin nedenleri nelerdir?

* Yetkisiz kişilerin devlet işlerine karışmasını engellemek,

* Liyakat sahibi kişileri işbaşına getirebilmek,

* Uyum içerisinde çalışabileceği bir kadro oluşturmak istemiştir.

4. Selef ne demektir?

Bir mevkide daha önce bulunan ve yerine geçilen kimse demektir.

5. “Padişah, sadrazamla ilgili olumsuz söylentilere itibar etmeyecek.” şartının ileri sürülmesinin sebebi nedir?

Selefleri ile aynı kaderi paylaşmak istememiş, yaptığı icaatların bizzat kendisi tarafından anlatılmasına olanak sağlamıştır.

“11. Sınıf Tarih Dersi MEB Yayıncılık 1. Ünite Ders Kitap Cevapları” hakkındaki görüşlerinizi yorum kısmından bize yazabilirsiniz. İyi çalışmalar. Diğer sınıflar ve diğer üniteler için aşağıdaki bağlantıyı tıklayabilirsiniz.