10. Sınıf Tarih Dersi 1.Dönem 2.Yazılı

A-) Aşağıdaki soruları size verilen metinlere göre cevaplayınız. (10’ar puan)

1-) XIII. yüzyıl sonlarında Balkanlarda Bizans İmparatorluğu, Sırp ve Bulgarlarla siyasi üstünlük mücadelesindeydi. Balkanlarda Sırp, Bulgar, Arnavut krallıkları, Efllk ve Boğdan voyvodalıkları ile Bosna Prensliği bulunuyordu. Sırp Krallığı, Balkanlarda egemenlik alanını genişletip büyük Sırbistan’ı kurmak istiyordu.

XIII. yüzyıl sonlarında Avrupa’da, feodal yapıya sahip Hristiyan topluluklarından oluşan birçok devlet bulunuyordu. Bunlardan merkezi Viyana olan Kutsal Roma Germen İmparatorluğu Avrupa’nın en önemli siyasi gücüydü. İtalya’da Napoli Krallığı, Venedik ve Ceneviz cumhuriyetleri ile Papalık yer almaktaydı. Doğu Avrupa’da Macaristan ve Lehistan Krallığı ve Moskova Knezliği vardı. Orta Avrupa’daki Macaristan, Balkanlar üzerinde hâkimiyet kurmak istiyordu. Batı Avrupa’da İngiltere ve Fransa bulunuyordu. Ancak bu iki devlet arasında “Yüzyıl Savaşları” devam etmekteydi. İspanya’da Beni Ahmer İslam Devleti bulunuyordu.

Soru: Yukarıdaki metine göre Avrupa’nın siyasi yapısı hakkında neler söylenebilir? Yazınız. 

Soru: Balkanların ve Avrupa’nın bu durumu Osmanlıların nasıl bir siyaset izlemesine neden olmuştur? Yazınız. 

2-) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

Haykırdı, ak tolgalı beylerbeyi “İlerle!”

Bir yaz günü geçtik Tuna’dan kafilelerle

Yahya Kemal Beyatlı

Soru:  Akıcıların özellikleri ve görevleri hakkında bilgi veriniz. 

3-) Devşirme, Hristiyan çocukların saray hizmetinde ve askerlikte kullanılmak üzere Osmanlı Devleti hizmetine alınmasını ifade eden bir terimdir. Aşağıda Devşirme Kanunu ile ilgili metin vardır. Bu metni okuyarak soruları cevaplayınız.

• Tek çocuklu ailelerin çocukları alınmazdı. Ailelerin iki çocuğu veya daha fazlası varsa alınır, tek erkek çocuğu olan ailelerin çocukları alınmaz, babasının hizmetine bırakılırdı.
• 8-18 yaşları arasında çocuklar devşirilirdi. Bu yaş aralığındaki sağlıklı ve kuvvetli çocuklar alınır. Alınacak çocukların çok uzun veya çok kısa boylu olmamasına dikkat edilirdi. Vücudunda kusuru olan çocuk ve yüz kızartıcı suç işleyen ailelerin çocukları alınmazdı.
• Aileler gönüllü olarak çocuklarını vermek istemişlerdir.
• 3-5 yılda yapılır, her kırk haneden bir çocuk alınırdı.

Soru: Devşirme sistemi uygulanmasının nedenleri nelerdir? 

Soru: Aileler neden gönüllü olarak çocuklarını vermek istemişlerdir? Yazınız. 

B-) Size verilen boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. (30 puan)

[Sırpsındığı, Timur, Fetret Devri,  Karacadağ, Kütahya,  iskan politikası, Alaaddin, Germiyanoğulları, Anadolu Beylerbeyliği,  Söğüt, Gaza Politikası, Hamitoğulları, I.Murat, Bulgarlar, Çimpe, ]

• Bizans İmparatoru Kantakuzen kendisinin tahta geçmesinde yapılan bu yardımlara karşılık olarak Osmanlı Devleti’ne Gelibolu’daki ………………. Kalesi’ni hediye olarak vermiştir.
• 1364 ……………………… Savaşında Osmanlılar, ilk kez bir Haçlı ordusunu yenmiştir.
• Sırp Sındığı Savaşı’ndan sonra ……………………., 1369’da Osmanlı Devleti’ne bağlanmayı ve vergi vermeyi kabul etmişlerdir.
• …………………….. I.Kosova Savaşında şehit olması üzerine Osmanlı tahtına Yıldırım Bayezid geçmiştir.
• Osmanlı Devleti, Rumeli’de fethettiği topraklara Anadolu’dan getirdiği Türk ailelerini yerleştirmiştir. Yaklaşık iki yüz yıl süren bu uygulamaya “……………………….” denilmiştir.
• …………………., Osmanlı ülkesini Yıldırım’ın oğulları arasında bölmüştür. Bu durum Yıldırım Bayezid’in oğulları arasında 11 yıl süren ve “………………………” denilen taht mücadelelerinin başlamasına yol açmıştır.
• Osmanlılarda, ………………………….gereği kuruluş döneminin ilk yıllarında fetih hareketleri savaş alanlarının batıda olması nedeniyle batı yönünde gerçekleştirilmiştir.
• Kayılar, Moğollarla başarılı mücadeleleri ve Türkiye Selçuklu Devletlerine hizmetleri karşılığında I. ……………………Keykubad döneminde ilk olarak Ankara yakınlarındaki ………………………….’ daha sonra Bizans sınırındaki ………………….’ uç beyliği olarak yerleştirildiler.
• Murat döneminde Anadolu Türk siyasi birliğini sağlamak için barışçı bir politika izlenmiştir. Bu doğrultuda ……………………….’ çeyiz yoluyla ………………………’ para karşılığı toprak alınmıştır.
• Yıldırım Bayezid döneminde Anadolu Beylikleri ile yapılan savaşlar sonucu Eretna Devleti, Karamanoğulları, Aydınoğulları, Menteşeoğuları, Saruhanoğulları, Candaroğulları Osmanlı topraklarına katıldı. Bu bölgelerin kolay yönetilebilmesi için …………………. Merkezli ………………………………………, kuruldu.

C-) Aşağıda size verilen yanlış cümlelerin doğrusunu yazınız.  (12 puan)

• Bursa fethedilerek, Bizans’ın Balkanlardaki bağlantısı kesilmiş ayrıca fetihler için askeri üs haline getirilmiştir.

• Bizans’ın Avrupa devletlerini Osmanlı Devleti’ ne karşı kışkırtması ve Karamanoğulları ile Osmanlı Devleti aleyhine ittifak yapması üzerine Fatih Sultan Mehmet 1395 yılında İstanbul’u kuşattı.

• Kapı kulu askerleri Osmanlı Ordusunun en kalabalık sınıfını oluşturmuşlardır.

D-) Aşağıdaki size sorulan sorularda sadece işaretleme yapınız.

1-) Osmanlı Devleti ile Haçlılar arasında olan savaşları işaretleyiniz. (8 puan)

(       ) I. Kosova	(       ) II. Kosova
(       ) Malazgirt	(       ) Niğbolu
(       ) Kösedağ	(       ) Sırpsındığı
(       ) Turnadağ	(       ) Koyunhisar

2018-2019 10. Sınıf Tarih Dersi 1.Dönem 2.Yazılı ile ilgili yazımız hakkındaki görüşlerinizi veya sorularınızı yorum kısmından bize yazabilirsiniz.

Yasal Uyarı: Öğrencilerimiz derslerinde kullanabilirler. İzinsiz olarak kullanımı ve yayımlanması yasaktır. Yasağa uymayanlar için hukuki işlem yapılacaktır.

Bu içerik tarih öğretmeni Ahmet Özbay tarafından 10.Sınıf Tarih Meb kitabı dikkate alınarak hazırlanmıştır.