XIV. YÜZYIL BAŞLARINDA YAKIN DOĞU VE AVRUPA

Yakındoğu (Ön Asya)  : Anadolu, Irak, İran, Suriye, Filistin, Arabistan ve Mısır’ı içine alan bölgeye verilen isimdir. 14. Yüzyılda bu bölge çoğunlukla Müslüman devletlerin hâkimiyeti altındadır. Bu dönemde bu coğrafyada yer alan devletler şunlardır:

• Anadolu Selçuklu Devleti
• Anadolu Beylikleri
• Altın Orda Devleti
• İlhanlı Devleti
• Bizans İmparatorluğu
• Trabzon Rum İmparatorluğu
• Ceneviz Kolonileri
• Memluk Devleti

Osmanlı Devleti kurulduğu sırada Anadolu, Balkanlar ve Avrupa’da siyasi birlik yoktu.

Balkanlar ve Avrupa

XIV. yüzyılın başında Avrupa’da derebeylik rejimi geçerlidir. (Bakınız: Derebeylik veya feodalite nedir?) Bu nedenle Avrupalı devletler siyasi birliklerini kuramamışlardır. İngiltere ve Fransa Avrupa’nın önemli devletleri arasında yer almaktaydı.

Bizans ise topraklarının büyük kısmını kaybetmişti. Anadolu’da Selçuklu ve beyliklerle, Balkanlarda Sırplar ve Bulgarlarla yaptığı mücadeleler yüzünden oldukça zayıflamıştı.

Balkanlarda Ortodoks ve Katolik çatışması da yaşanmaktaydı. Bu durum bölgede siyasi ve dini çatışmaların çıkmasına neden oluyordu.

Altın Orda Devleti (1227-1502)

Cengiz Han’ın torunu Batu Han tarafından kurulmuştur. Zaman içerisinde Türk-İslam devletine dönüşmüştür.

Altın Orda Devleti, Moskova ve Kiev Knezliklerinin(prenslik) güçlenmesini ve Karadeniz’e inmesini engellemiştir. Timur İmparatorluğu ile 1502’de yapılan savaşı kaybeden Altın Orda Devleti yıkılma sürecine girmiştir. Bu devletin yıkılmasından sonra Moskova Knezliği güçlenerek Rus Çarlığı haline gelmiştir.

İlhanlı Devleti (1256-1335)

Cengiz Han’ın torunu Hülagu Han tarafından İran’da kurulan İlhanlı Devleti 1243 Kösedağ Savaşı’nda Türkiye Selçuklu Devleti’ni yenerek Anadolu siyasi birliğini bozmuşlardır.

Zaman içerisine İslamiyeti benimseyen İlhanlı Devleti Memluklerle yaptıkları mücadeleler sonucu zayıflamışlar ve 1335 yılında yıkılmışlardır. 

Memluk Devleti (1250-1517)

Eyyubi komutanlarından Aybek tarafından Mısır’da kurulan devlet Hicaz, Suriye, Lübnan, Filistin ve Güney Anadolu’ya kadar sınırlarını genişletmiştir. XIV. Yüzyılın güçlü devletlerinden olan Memlukler Abbasi halifelerini himaye ederek İslam dünyasının saygınlığını kazanmışlardır.

Türkiye Selçuklu Devleti ve Beylikler

İlhanlılarla yapılan 1243 Kösedağ Savaşından mağlubiyetle ayrılan Selçuklular bu tarihten sonra İlhanlılara bağlı bir devlet haline gelmiştir. Anadolu’daki otorite boşluğundan faydalanan Türk boyları ise Anadolu’nun batısına doğru ilerleyerek burada beylikler kurmuşlar ve bu bölgelerin Türkleşmesini sağlamışlardır.

Anadolu’da Kurulan Türk Beylikleri

• Osmanlılar,
• Karamanoğulları,
• Karesioğulları,
• Saruhanoğulları,
• Menteşeoğulları,
• Aydınoğulları,
• Germiyanoğulları,
• Hamitoğulları,
• Candaroğulları,
• Ramazanoğulları,
• Dulkadiroğulları

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.