Coğrafi Keşiflerin Osmanlı Devleti’ne etkileri nelerdir?
1- Coğrafi Keşifler sonucunda o zamana kadar ticarette vazgeçilmez taşımacılık yolları olan Baharat Yolu ve İpek Yolu yerini denizlere bıraktı. Değişen ticaret yolları, Osmanlı Devleti’nin büyük ekonomik kayıplara uğramasına neden oldu.
2- Keşiflerden sonra Avrupa’ya bol miktarda altın ve gümüş girmesi ve bunların Osmanlı pazarlarında kullanılmaya başlamasıyla Osmanlı ekonomisi büyük zarar görmüştür. Piyasalarda pahalılık ve enflasyon yaşanmıştır.
3- İngiltere ve Fransa’nın denizlerde güçlenmesi ve ekonomik piyasayı ele geçirmesi Osmanlı Devleti’ni bu devletlere karşı yeni ortaklar aramaya yöneltti. Deniz ticaretini canlı tutmak ve ekonomik kayba uğramak istemeyen Osmanlı Devleti Fransa başta olmak üzere Avrupa devletleri ile ticari ayrıcalıklar içeren antlaşmalar imzalamıştır.
4- Teknolojilerini yenileyen Avrupa devletleri denizlerdeki etkinliklerini artırmış ve Osmanlı Devleti’nin denizlerdeki etkinliği zayıflamıştır.
5- Avrupa mallarının kapitülasyonlar sebebiyle ülkeye girmesinin kolay olması da Osmanlı üreticisini de zor durumda bırakmış, Osmanlı devletinde kervan yollarında çalışan işçiler ve zanaatkarlar işsiz kalmışlardır ve ekonomileri bozulmuştur. Bu durum da Osmanlı devletinde ekonomik sıkıntıların neden olduğu Celali İsyanlarına ortam hazırlamıştır.
6- Coğrafi Keşifler, Müslüman ülkeler açısından büyük zararlara neden olmuştur. İslam ülkeleri yoksullaşmış, Türkistan Hanlıkları giderek zayıflamış ve Ruslar karşısında gerilemiştir.
7- Keşif hareketleri Avrupa’nın Türklere bağımlı olmaksızın ticaret yapabilmelerine, yeni ürünlerle insan kaynaklarını Avrupa’ya taşıyabilmelerine ve sömürgelerde büyük çiftlik tarzı üretim ile zenginliklerini artırabilmelerine neden olmuştur.