II. Bayezit Dönemi (1481-1512)

Cem Sultan Olayı

Fatih’in ölümü sonrası Osmanlı yönetimi büyük bir buhran yaşadı. Türk asıllı devlet adamları Şehzade Cem’in padişah olmasını isterken, devşirme kökenli devlet adamları Bayezit’in tahta geçmesini istemişlerdir. Şehzade Cem’e babasının ölümünü bildirmek üzere giden haberciler yolda öldürülmüştür. Amasya sancağında oturan Bayezit İstanbul’a gelerek tahta oturmuştur.

Şehzade Cem, ağabeyinin hükümdarlığını tanımamış ve Bursa’ya gelip hükümdarlığını ilan etmiştir. Bayezit’e haberci yollayıp ülke topraklarını paylaşmayı teklif etmiştir. Teklifi reddolunan Cem ağabeyi ile Yenişehir Ovasında yaptığı savaştan mağlubiyetle ayrılmış ve Memlüklere sığınmıştır.

Karamanoğulları ve Memlüklerin desteğini alan Cem, yeniden ayaklanmış ancak başarılı olamamıştır.

Karamanoğlunun II. Bayezit ile anlaşması sonucu Rumeli’ye geçmek isteyen Şehzade Cem, Rodos Şövalyelerine(Sen Jan Şövalyeleri) sığınmıştır. Ancak şövalyeler Cem’i Rumeli’ye götürmek yerine Avrupa’ya götürmüşlerdir. Bu arada Cem’in oğlu Oğuzhan Bayezit tarafından öldürülmüştür.

Papa, Osmanlılara karşı Cem sultanı kullanmayı planlamıştır. Ona Hıristiyanlığı teklif etmiş, ama Cem kabul etmemiştir. Fransa Kralı, Cem Sultan’ı Papalıktan almış ancak Papa Cem’i teslim etmeden zehirlediği için kısa süre sonra şehzade ölmüştür. II. Bayezit, Cem’in cenazesini teslim alarak Bursa’ya defnettirdi.

Cem Sultan olayı Osmanlı Devletini olumsuz yönde etkilemiştir. Bir iç mesele iken Cem’in Rodos Şövalyelerine sığınmasıyla dış sorun haline gelmiştir. Osmanlı Şehzede Cem’in serbest bırakılmaması karşılığı Cem’i elinde bulunduran devletlere yıllık ödeme yapmıştır. Bu dönemde fetih hareketleri duraksamıştır. Osmanlı Devleti dış politikada pasif davranmak zorunda kalmıştır.

II. Bayezit Dönemindeki Diğer Gelişmeler

• 1484 yılında Kili ve Akkirman kaleleri alınarak Boğdan’ın fethi tamamlanmıştır. Böylece Batı Karadeniz sahillerinde tam egemenlik sağlanmış ve Kırım ile kara bağlantısı sağlanmıştır.
• 1487’de son Karaman Beyinin ölmesi üzerine Karamanoğulları Beyliği tarihe karışmıştır.
• 1485-1491 yıllarında Memlüklülerle yapılan savaşlarda iki tarafta birbirine üstünlük sağlayamamıştır.
• 1499-1502 Venediklilerle yapılan savaşlarda Moron, Koron, İnebahtı ve Navarin alınmış böylece Mora Yarımadasının fethi tamamlanmıştır.
• İspanyolların Gırnata’yı ele geçirmesi ve İspanyayı Müslümanlardan temizleme harekâtına karşın Osmanlı Devleti burada yaşayan Müslüman ve Yahudilere yardım etmiştir. Müslüman Araplar Kuzey Afrika’ya taşınmış, Yahudilerin bir kısmı ise Osmanlı ülkesine getirilmiştir.
• Şah İsmail’in kurmuş olduğu Safevi Devletinin Anadolu’daki Şii politikalarının etkisiyle Anadolu’da Şah Kulu İsyanı çıkmıştır. Gökçay Meydan Muharebesinde Osmanlı Ordusu Şah Kulu komutasındaki Şii Türkmenleri yenmiştir. Bu savaşta Şah Kulu hayatını kaybetmiştir. Şah Kulu isyanı Safevilerin Anadolu’daki etkinliklerini artırdığının göstergesidir.
• 1512 yılında yeniçeri ve devlet adamlarının desteğini alan Yavuz Sultan Selim Osmanlı tahtına geçmiştir.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların/içeriklerin tüm hakları “tarihyolu.com” aittir. Kaynak gösterilse dahi yazının/içeriğin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan yazının bir bölümü, alıntılanan yazıya/içeriğe aktif link verilerek kullanılabilir.